Opcja wzrostu
Kolejnym popularnym typem opcji realnych są opcje wzrostu. Opcja wzrostu oznacza możliwość rozpoczęcia projektu, który stanowi podstawę pod kolejny projekt, który polegać może na np. wdrożeniu nowej technologii, nowego produktu czy ekspansji na nowe rynki geograficzne. Projekty tego typu często w pierwszej fazie wykazują silnie ujemny NPV przy wysokiej zmienności. Charakterystyka opcji wzrostu kształtuje się następująco:
Typ opcji |
Amerykańska opcja call |
Instrument bazowy |
NPV projektu po ekspansji |
Cena wykonania (K) |
Koszt ekspansji |
Miarą efektywności projektów inwestycyjnych, charakteryzujących się dużą zmiennością i niepewnością, która uwzględnia premię za elastyczność przedsiębiorstwa może być rozszerzona wartość zaktualizowaną netto (Expanded Net Present Value)[1]:
ENPV = NPV + wartość opcji rzeczywistych + wartość zależności między tymi opcjami
gdzie: NPV – wartość bieżąca netto obliczana w sposób tradycyjny
Biorąc pod uwagę zmienność oraz wartość bieżącą netto projektu inwestycyjnego można wskazać następujące obszary decyzyjne z wykorzystaniem miary ENPV:
Źródło: P. Wróbel, Opcje realne w wycenie projektów inwestycyjnych, www.ioz.pwr.wroc.pl/pracownicy/weron/prace/Wrobel10.pdf, [dostęp: 25.05.2014].
Gdy zmienność projektu inwestycyjnego jest niewielka to ENPV≈NPV. Tym samym decyzje dotyczące zaangażowania się w projekt można podejmować natychmiast. W takich przypadkach stosowanie miary ENPV wydaje się niepotrzebne. Gdy zmienność projektu inwestycyjnego jest wysoka niezależnie od wartości NPV i ENPV wskazuje się na konieczność wstrzymania się z rozpoczęciem projektu. Kluczowym obszarem decyzyjnym, w którym znajduje zastosowania miara NPV jest obszar charakteryzujący się średnią zmiennością. Przy takiej zmienności projektu jego ENPV>NPV. Gdy jednocześnie NPV>0 zaleca się jego natychmiastową realizację.
[1] L. Trigeorigis, Real options - Managerial exibility and strategy resource allocoation, The MIT Press, 1996