Opcja rezygnacji
Kolejnym głównym typem opcji realnych są opcje rezygnacji. Istotą opcji rezygnacji jest prawo do zaniechania dalszej eksploatacji projektu w sytuacji, gdy nastąpi pogorszenie warunków rynkowych. Rezygnację można utożsamiać z zaniechaniem projektu i sprzedaży majątku na rynku wtórnym. Parametry opcji rezygnacji przedstawiają się w następujący sposób:
Opcja rezygnacji |
|
Typ opcji |
Amerykańska opcja put |
Instrument bazowy |
Projekt inwestycyjny |
Cena wykonania (K) |
Wartość generowana na ewentualność wycofania się z projektu |
Cena bieżąca (V) |
NPV |
Źródło: opracowanie własne na podstawie: A. Szablewski, R. Tuzimek, Wycena i zarządzanie wartością firmy, Poltext, Warszawa 2004, s. 234.
Według opcji rezygnacji możliwe są dwa scenariusze:
- gdy w momencie trwania projektu t okazuje się, że NPV projektu jest mniejsza niż wartość likwidacyjna projektu lub niewiele ją przewyższa, nie gwarantując stabilnego wzrostu przedsiębiorstwa w przyszłości;
- gdy w momencie trwania projektu t okazuje się, że jego wyniki są satysfakcjonujące, możliwość przerwania projektu nie jest brana pod uwagę i wówczas opcja wygasa[1].
Szczególnym przykładem opcji rezygnacji jest przedsiębiorstwo, którego kapitał własny jest ujemny lub bliski zeru[2]. W przypadku, gdy kapitał własny spółki, definiowany jako różnica między wartością przedsiębiorstwa (np. EV) a sumą zobowiązań jest ujemny, bądź bliski zera wartość dochodowa przedsiębiorstwa według metody DCF jest równa zero. Pozostaje to tym samym w sprzeczności z obserwowanymi w obrocie regulowanym transakcjami, w których wartość projektu inwestycyjnego według tejże metody jest równa zero. Okazuje się, że mimo ujemnego kapitału własnego zarządzający dostrzegają w projektach pewną wartość, która jest przedmiotem obrotu. Tą pozornie niezauważalną wartość tłumaczy koncepcja opcji realnej rezygnacji.